Yaşadığımız ekolojik felaketin sorumlusu kapitalizmdir. Kapitalizmin ne olduğunu,
nasıl çalıştığını, nasıl çalışmadığını ve de en önemlisi ancak doğayı ve canlıları tahrip
ederek kendini yaşatabildiğini anlatan eser Kapital’dir. Marx, Kapital’de kapitalizmin
dinamiklerini anlayabilmek için gerekli kavramsal çerçeveyi geliştirmenin yanısıra
kapitalizmi aşarak ekolojik felaketi durdurmanın ipuçlarını da verir. Dolayısıyla, bu
seminerde Kapital sadece iktisadi bir metin olarak değil, kapitalizmin üstesinden
gelebilmek için gerekli donanımı sağlayan politik bir metin olarak da ele alınacaktır.
Semineri veren: E. Ahmet Tonak, Sungur Savran
Seminer tipi: Hibrit
Son Başvuru Tarihi: 28 Şubat 2025
Katılım: İstanbul’da katılım gösterecek kişiler Enstitü salonumuzdan, İstanbul dışından kayıt yapanlar ise online katılabilir.
Adres: Hasanpasa Mah. Fahrettin Kerim Gökay Cad. No:63/2 Kadıköy/İstanbul
Ücret: Seminerlerimiz ücretsizdir ama enstitümüze destek vermek ve derslerin devamlılığı için bağış yapabilirsiniz.
1. hafta: 1 Mart Cumartesi 18.00
Tarih metodolojisi ve kapitalizmin analizi (E. Ahmet Tonak)
Okuma:
- Ekonomi Politiğin Eleştirisine Katkı “Önsöz” (2 sayfa);
- “Kugelman’a Mektup”, Karl Marx (2 sayfa).
- Class, Crisis and the State, C.1 Methodological Introduction, Erik Olin Wright
- Marx’ın Devrimci Fikirleri, Bölüm 4, Marx’ın Yöntemi, Alex Callinicos
- Kapital’in İzinde, 1. Kısım, Kapital’de Anlatılan, E. Ahmet Tonak
Tarih metodolojisi ve kapitalizmin analizi, sunum dosyası
2. hafta: 15 Mart Cumartesi 18.00
Sermayenin hareket yasaları (Sungur Savran)
Okuma: Kapital I, 2. Basıma Sonsöz, 22-29, [Toplam 10 sayfa]
3. hafta: 22 Mart Cumartesi 18.00
Meta ve para; Sermaye ve artı değer (E. Ahmet Tonak)
Okuma:
- Kapital I, Birinci Kısım, Bölüm 1, Kesim 1 ve 2: Metanın iki unsuru, emeğin iki yönlü niteliği [11 sayfa]
- Kapital I, Üçüncü Kısım: Bölüm 5: Emek süreci ve değerlenme süreci [20 sayfa]
4. hafta: 5 Nisan Cumartesi 18.00
Sermayenin üretim sürecini geliştirmesi; Tekelleşme ve üretici güçlerin toplumsallaşması (Sungur Savran)
Okuma:
* Kapital I, Dördüncü Kısım:
- Bölüm 10: Göreli Artık Değer Kavramı (9 sayfa);
- Bölüm 11: El Birliği (13 sayfa);
- Bölüm 12, Kesim 1 ve 2 Manifaktür (6 sayfa)
- Bölüm 13: Kesim 4: Fabrika (8 sayfa)
* Kapital I, Yedinci Kısım,
- Bölüm 22: Sermaye birikimi (9 sayfa);
- Bölüm 23, Kesim 2: Birikim ve Ona Eşlik Eden… (7 sayfa)
5. hafta: 12 Nisan Cumartesi 18.00
Sermayenin kendini üretememesi: Krizler (E. Ahmet Tonak/Sungur Savran)
Okuma: Kapital I, Yedinci Kısım, Bölüm 24, Kesim 7: “Kapitalist Birikimin Tarihsel Eğilimi” 727-730 [4 sayfa]
Ayrıca önerilen: Sungur Savran ve E. Ahmet Tonak. 2024. “The World in Economic Crisis: The Twilight of Capitalism.” In the Tracks of Marx’s Capital: Debates in Marxian Political Economy and Lessons for 21st Century Capitalism. Cham: Palgrave Macmillan.
Aykut Çoban
Güney Işıkara& Özgür Narin
Güney Işıkara
Gül Köksal
Aslı Odman
Mine Yıldırım& Onur Akgül