Bilimin temel itici gücü, bilimcinin doğaya, evrene, “toplumsal evren”e yönelik merakı olsa gerek. İnsanlığın, doğa ve evren karşısında heyecan duymasından, bunları merak etmesinden, us yürütmesinden daha insanca bir şey olamaz. Ancak bilimin evrenselliği karşısında bir başka evrensellik, genelleşmiş meta üretimi kendisini dayatır ve meydan okurken, bilimin halelerini yıkmak, toplumun sınıflı bir toplum olduğunu hatırlatmak gerekiyor. Eleştiri, zinciri örten hayali çiçekleri koparmalıdır. Merak etme duygusunu, düş gücünü öldürmek için değil! Aksine bunların hayallere dönüşüp, gerçeği karartmasını engellemek için!
Bilimci de, ister gökyüzüne, ister atom altına isterse biyolojik, zoolojik ya da jeolojik evrene baksın, bu alana merak duysun, bilimi üretme biçimi, üretme ilişkileri üzerine de kafa yormalı, kısacası kendi üzerine düşünmelidir. Bugüne kadar sadece bilgi kuramsal açıdan yürüyen bu us yürütme, aynı zamanda araştırmacının, bilimcinin içinde bulunduğu toplumsal koşullara da yönelmelidir. Evet. Bilmeye cesaret etmek gerekiyor: Bilim nasıl ve hangi toplumsal ilişkiler içerisinde üretilmektedir? Bu ilişkilerin değişimini, gelişimini belirleyen nedir? Bilimin, iktidar ve para ile ilişkisini “açığa çıkarmak” bugün için yeterli midir? İşte bu seminerlerde, en ileri haliyle bile bununla sınırla kalan, bu politik ekonomi görüşünün eleştirisini yapmaya çalışacak, bugünün “Yapay Zeka” tartışmalarına giden çetrefilli ama sadece teknik değil son derece toplumsal tarihi beraber anlamaya çalışacağız.
1. hafta: 30 Kasım 2024 Cumartesi 16.00-18.00
- Yöntem: Bilim ve teknolojinin tarihine nasıl bakmalı?
- Bilimin, iktidar ve para ile ilişkisi ve bu sınırlı bakışın eleştirisi (politik ekonominin eleştirisi)
- “Konumlu bilgi”, “teknolojinin sosyal şekillenmesi” yeterli mi?
2. hafta: 7 Aralık 2024 Cumartesi 16.00-18.00
- Sanayi Devrimi, işçiler ve mühendisler, Makine’yi eyleyenler
- Luddistler, Owencılar, Mekanik Enstitüleri ve emek ile bilim ilişkisi
3. hafta: 14 Aralık 2024 Cumartesi 16.00-18.00
- Manhattan Projesi, Bell Laboratuarları, bilimde manifaktürden, fabrika dönemine geçiş mi?
- Wiener, Şestakov, Turing, Shannon ve Kitov: Sibernetik ve öğrenen makineler dönemi.
4. hafta: 21 Aralık 2024 Cumartesi 16.00-18.00
- Lucas Planı, açık bilim, Açık Yazılım’dan dev teknoloji tekellerine
- Kapitalizmin “sinir ağları” ve “yapay zeka”
- Bilimcinin emeğinin sermayenin gerçek boyunduruğuna alma çabası ve çelişkileri
Semineri veren: Özgür Narin
Seminer tipi: Online
Katılım formu: https://forms.gle/WSvcUGL1Tt7MkyuJ9
Son Başvuru Tarihi: 25 Kasım 2024
Katılım: İstanbul’da katılım gösterecek kişiler Enstitü salonumuzdan, İstanbul dışından kayıt yapanlar ise online katılabilir.
Ücret: Seminerlerimiz ücretsizdir ama enstitümüze destek vermek ve derslerin devamlılığı için bağış yapabilirsiniz.